Het is ook mogelijk dat bij patiënten met stemproblemen géén afwijkingen aan de stembanden worden gevonden. De stem klinkt slecht door het niet goed gebruiken van de stembanden tijdens het spreken. De reden hiervan is niet altijd te achterhalen. Soms sluiten mensen na een stembandinfectie hun stembanden niet goed. Misschien omdat zij hun stembanden 'ontzien' hebben tijdens de infectie. Anderen sluiten hun stembanden dan juist veel te krachtig. Wellicht omdat zij hun stem tijdens de infectie hebben geforceerd.
Lichamelijke conditie kan een rol spelen bij stemproblemen. Bij vermoeidheid wordt de stem misschien niet krachtig genoeg gebruikt. Emoties kunnen ook een oorzaak van verkeerd stemgebruik zijn, bijvoorbeeld door een te hoge spierspanning. Het komt echter vaak voor dat er geen duidelijke oorzaak wordt gevonden.
Je KNO-arts kan onderzoeken of je je stembanden verkeerd gebruikt. Soms is
hiervoor nader onderzoek met een stroboscoop nodig. Dit apparaat produceert
flitslicht, waardoor de stembandtrilling zichtbaar gemaakt wordt. Het is
mogelijk, dat als gevolg van het onderzoek wordt besloten tot verwijzing naar
een logopedist. Die leert je je stem beter te gebruiken, o.a. door oefeningen.
Uiteraard kost dit enige tijd en dus geduld en moeite.
Voorbeelden van videostroboscopie zijn te zien in het hoofdstuk
"de stem in beeld"
In enkele gevallen kan verkeerd stemgebruik leiden tot het ontstaan van afwijkingen van de stembanden, bijvoorbeeld stembandknobbels. In een dergelijke situatie moet natuurlijk de oorzaak van de knobbels, nl. het verkeerde gebruik van de stem, worden weggenomen. Wanneer dit gebeurt, vaak is hierbij logopedische hulp noodzakelijk, verdwijnen de knobbels vrijwel altijd. Is het resultaat echter onvoldoende, dan kan uiteindelijk geadviseerd worden om de stembandknobbels operatief te verwijderen. Een dergelijke operatieve behandeling zal altijd weer gevolgd worden door een periode met logopedie.
Het verloop van stemproblemen is in te delen in vier fasen: